РУ - ТАБЫН - КІШІ ЖҮЗ
Табын — (моңғолша: табын — бес) Кіші жүздің Жетіру бірлестігіне кіреді. Ақтобе облысының Солтүстік-Шығысында, Қарақалпақстанда тұрады.
Негізгі таңбасы — тарақ — атбегі маңсабын бейнелейді. Орда-Ежен ұрпақтары — төре руының таңбасына ұқсас. Кіші жүзде табындарды «Ноқта ағасы» деп төрелерден соң екінші дәрежелі санап төрге отырғызған.
Шығу тегі - Аңыз бойынша Тәуке хан Орта жүздегі аз халықты Жетіруды алшындарға (бұрыңғы ноғайлыларды) қосып Кіші жүз құрған.
Тарихи деректер бойынша табындар Шыңғысханды ақ киізге көтерген 24 моңғол тайпасының арасында болыпты. Аңыздар бойынша табындардың көсемі Майқы би Шыңғысханмен ант ішкен.
Көнетүркі тілінде қазіргі Тибет жері Тобот, Тобон, Табын деп аталған.
Ал қытай мемлекетін Табғач деп атаған. Табғачтар, немесе қытайдың тарихи деректерінде тоба, туба тұнғыс-манзу тайпалары арасынан шыққан қазіргі Ішкі Моңғолияда көшкен халық. Тобалар көсемі Тоба Гуй Солтүстік Қытайды иелеп Солтүстік Вей (386-535) әулетін құрған.
Табын деген рулар ноғайлар, өзбектер, башқұрттар (журттың үштің екісіне таман) арасында бар. Сібірдегі Көшім ханның мемлекетінде табындар атажұрт болған, бас қаласы Чинги-Тура (қазіргі Түмен). Ресейдегі Красноярск өлкесінің оңтүстігі 19 ғ. аяғына дейін Табын ұлысы деп аталған.
Табын-Богдо-Ола деген жерде Моңғолия, Ресей, Қытай елдерінің шекаралары бітісіп тұр.
РОД - ТАБЫН - МЛАДШИЙ ЖУЗ
Уран «Тостаган», тамга Тамга племени табын
Табын – одно из племен казахов Младшего жуза, входящее в поколение Жетыру. Этноним табын восходит по мнению одних исследователей к слову «табыну» - служить, поклонятся, по мнению других к монгольскому «пять» (табун), числительные часто используются в тюрко-монгольской этнонимики. Анализ табынских тамг (у них есть еще внутриродовые тамги Тамга племени табын, Тамга племени табын, Тамга племени табын, Тамга племени табын) показывает их большое сходство с тамгами Старшего жуза, особенно дулатским Тамга племени дулат. Неслучайно, что у родственных казахским табынам табынов башкир одним из “прародителей” считается легендарный Майкы-бий – этноним Старшего жуза, куда входят дулаты. Отсюда ученые считают, что дулаты стали ядром казахских и башкирских табынов. Монгольское завоевание Семиречья (1218 г.) увлекло часть дулатов на запад, где сложился новый союз 5 племён дулу, получивший наименование в монгольском варианте ”табун”. В XVI-XVII в.в. союз разделился на казахских и башкирских табынов, включивших в свой состав разные компоненты, но сохранивших общее начертание тамг и родословную от Майкы-бия.
Табыны подразделяются на четыре рода: бозым, таракты, бегим и каир-хожа. В XVI в. табыны по преданию вошли в состав Жетыруу. Табыны компактными группами проживали: в Казахстане – от реки Яик до низовьев Сыр-Дарьи, в Узбекистане – в низовьях Аму-Дарьи и близ города Ташкент, в РФ в Оренбургской области близ границ с Казахстаном.
По сельскохозяйственной переписи 1898-1910 г.г. табынов насчитывалось 103 тыс. человек, в том числе в Актюбинском уезде – 36,7 тыс. человек, Уральском – 36,1 тыс., Темирском –17 тыс., Перовском уезде – 11,5 тыс. человек.